Đau khớp gối: Nguyên nhân, triệu chứng, phòng ngừa và điều trị

Đau khớp gối là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất hiện nay. Tùy mức độ nặng nhẹ mà bệnh đau khớp gối có thể tự khỏi, được chữa khỏi hoàn toàn, nhưng cũng có thể gây tàn tật suốt đời nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là thông tin tổng quan về căn bệnh này.

Nội Dung Chính

Đau khớp gối là bệnh gì?

Đau khớp gối hay đau đầu gối là một bệnh lý về cơ xương khớp, được biểu hiện bởi tình trạng đau nhức ở gối và khu vực xung quanh. Các vấn đề ở khớp gối hay các mô mềm, dây chằng, gân, túi hoạt dịch bao quanh đầu gối là nguồn cơn dẫn đến các cơn đau đầu gối.

Bệnh đau khớp gối có nhiều cấp độ khác nhau. Ở mức độ nhẹ, bệnh nhân có thể tự chăm sóc, phục hồi tại nhà. Trong khi những trường hợp đau khớp gối nặng sẽ phải can thiệp bằng phẫu thuật.

Nguyên nhân đau khớp gối

Bị đau khớp gối có thể gặp ở người trẻ lẫn người già. Nguyên nhân đau khớp gối có thể đến từ nhiều yếu tố. Nhưng có 2 nhóm nguyên nhân chính gây tổn thương đầu gối dẫn đến đau khớp gối, đó là chấn thương đầu gối và viêm khớp gối.

Các chấn thương đầu gối gây đau khớp gối

Các chấn thương đầu gối bao gồm chấn thương xương, sụn, dây chằng hình thành khớp gối, gân, túi hooạt dịch bao quanh khớp gối. Những chấn thương đầu gối điển hình:

Rách dây chằng chéo trước: Đây là một trong 4 dây chằng nối xương chày với xương đùi. Thường gặp ở những người chơi bóng đá, bóng rổ.
Rách sụn chêm: Sụn chêm bị rách hoặc kẹt trong khớp khi đầu gối bị trẹo sang một bên do chịu tác động lực đột ngột.
Trật khớp chè đùi: Tình trạng xương bánh chè bị trược khỏi vị trí ban đầu, lệch ra bên ngoài đầu gối gây đau, sưng đầu gối. Nguyên nhân do đầu gối bị trẹo hoặc chịu tác động lực mạnh.
Gãy xương: Tai nạn, chấn thương hay loãng xương có thể làm gãy xương đầu gối, bao gồm xương bánh chè, gây nên những cơn đau ở đầu gối.
Viêm bao hoạt dịch đầu gối: Là tình trạng các túi dịch nhỏ nằm trên khớp, đệm bên ngoài khớp gối bị viêm, gây sưng đau dữ dội ở đầu gối. Nguyên nhân có thể do chấn thương, té ngã, hoạt động quá mức.
Viêm gân bánh chè: Xảy ra khi có chấn thương ở gân xương bánh chè, gây viêm, kích ứng một hoặc nhiều gân, mô sợi gắn với xương.
Bệnh Osgood-Schlatter: Là tình trạng đau bên dưới đầu gối, vị trí kết nối giữa gân từ xương bánh chè và ống chân. Chấn thương này thường gặp ở thanh thiếu niên do tập thể dục quá sức.

Các viêm khớp gối phổ biến gây đau khớp gối

Một con số rất kinh ngạc là có hơn 100 loại viêm khớp khác nhau có thể là nguồn cơn gây chứng đau khớp gối. Phổ biến nhất trong số đó bao gồm:

Thoái hóa khớp gối: Là nguyên nhân số 1 gây đau đầu gối ở người sau 50 tuổi. Thoái hóa khớp gối xảy ra khi sụn đầu gối bị thoái hóa dần, gây nên tình trạng đau, sưng khớp gối khi cử động.
Viêm khớp dạng thấp: Một loại viêm khớp mãn tính với cơ chế tự miễn dịch, khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh trong cơ thể gây viêm. Cơ chế gây viêm này có thể diễn ra ở bất cứ loại khớp nào, bao gồm khớp gối.
Viêm khớp nhiễm trùng: Đặc trưng bởi dấu hiệu sưng, đỏ, đau và sốt. Bệnh có thể tiến triển nhanh chóng, gây tổn thương quy mô lớn. Do đó nếu có dấu hiệu bệnh cần đến gặp bác sĩ ngay.
Gout hoặc giả Gout: Bệnh Gout được gây nên bởi tình trạng rối loạn chuyển hóa purin gây tăng hàm lượng acid uric trong máu, dẫn đến tình trạng đau khớp gối. Trong khi bệnh giả Gout cũng có các triệu chứng tương tự nhưng nguyên nhân là do các tinh thể canxi phát triển trong dịch khớp.
Hội chứng đau xương bánh chè: Để chỉ những cơn đau phát sinh giữa xương bánh chè và xương đùi bên dưới.

Các yếu tố nguy cơ gây đau đầu gối

Bên cạnh những nguyên nhân trên, bệnh đau khớp gối còn tăng nguy cơ ở những đối tượng sau:

Người thừa cân béo phì: Cân nặng quá khổ gây áp lực lên khớp gối, làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp, hạn chế vận động khớp gối.
Người hoạt động trong nghề nghiệp hay môn thể thao yêu cầu phải hoạt động khớp gối liên tục: Xây dựng, làm nông, vận động viên bóng rổ, chạy bộ,…
Người có cơ bắp yếu, kém linh hoạt: Làm tăng nguy cơ chấn thương đầu gối.
Người gặp chấn thương đầu gối trước đây cũng làm tăng nguy cơ bị đau khớp gối sau này.

Dấu hiệu đau khớp gối

Bệnh đau khớp gối được biểu hiện bởi nhiều triệu chứng khác nhau, tùy vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các triệu chứng đau đầu gối điển hình:

Sưng và cứng khớp
Vùng khớp gối bị đau đỏ, nóng ấm khi chạm vào
Khớp yếu hoặc không ổn định
Nghe tiếng lách tách hoặc lạo xạo ở khớp
Không thể duỗi thẳng hoặc uốn cong đầu gối hoàn toàn
Đầu gối yếu và/hoặc không thể chịu lực
Chân hoặc đầu gối biến dạng rõ rệt
Bị sốt, kèm theo mẩn đỏ, đau và sưng ở đầu gối
Đau đầu gối nghiêm trọng sau chấn thương

Trong các dấu hiệu trên, 4 dấu hiệu sao cùng được xem là nguy hiểm, nếu phát hiện một trong những dấu hiệu đó cần đến bệnh viện khám chữa kịp thời.

Biến chứng nguy hiểm của chứng đau đầu gối

Dù không phải tất cả các cơn đau đầu gối đều nghiêm trọng nhưng các bác sĩ vẫn luôn khuyên mọi người nên cẩn thận với bất cứ triệu chứng đau khớp gối nào.

Một số chứng đau khớp gối do chấn thương hay viêm khớp nếu không được điều trị kịp thời có thể làm ia tăng tình trạng đau, tổn thương khớp, thậm chí làn tàn tật suốt đời. Các chấn thương nhỏ không được điều trị đúng cách cũng làm tăng nguy cơ gặp những chấn thương khớp gối tương tự trong tương lai.

Chẩn đoán và điều trị đau khớp gối

Chẩn đoán đau khớp gối được thực hiện qua khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm.

Điều trị đau đầu gối gồm nhiều phương pháp khác nhau, có thể áp dụng độc lập hoặc kết hợp tùy từng trường hợp. Bao gồm: Dùng thuốc trị đau khớp gối ( NSAID, thuốc chống thấp khớp, thuốc kháng sinh, Steroid), vật lý trị liệu, tiêm thuốc ( Corticoid, Axit Hyaluronic, PRP), phẫu thuật ( phẫu thuật nội soi, thay khớp gối bán phần/toàn phần, đục xương sửa trục)

Phương pháp phòng ngừa đau khớp gối

Thực hiện chế độ ăn uống khoa học, tăng cường bổ sung Canxi, Kali, Magie, Vitamin nhóm D, E, B, C. Tránh xa thuốc lá, hạn chế rượu bia, café, đồ ăn nhiều dầu mỡ.
Kiểm soát cân nặng ở mức phù hợp, tránh để thừa cân, béo phì.
Thể dục thể thao đều đặn, với cường độ hợp lý, khởi động kỹ trước khi luyện tập.
Làm việc với cường độ vừa phải, không làm quá sức, không bốc vác mạnh.
Không làm việc, giải trí ở một tư thế đứng, ngồi hay nằm quá lâu, thường xuyên giành các khoảng giữa để đi lại, vận động, đổi tư thế.
Mang giày dép phù hợp, hạn chế đi giày cao gót thường xuyên.
Bổ sung thêm các loại thực phẩm chức năng tăng cường chức năng hệ xương khớp.

> Gợi ý sản phẩm: Viên cao ngựa Hùng Bình – 100% từ cao ngựa bạch nguyên chất, thương hiệu 15 năm được Bộ Y tế cấp phép và Chủ tịch nước tặng bằng khen. Công dụng mạnh gân cốt, tăng cường sức khỏe, phòng và hỗ trợ các bệnh lý về xương khớp, trong đó có đau khớp gối.